Doğal kaynakların sınırsız olmadığı ve bilinçli bir şekilde kullanılmayan doğal kaynakların bir gün tükenebileceği unutulmamalıdır. Doğal kaynaklarımızı korumanın en etkili yollarından biri geri dönüşümdür. Dünya’da birçok ülkede çok uzun süredir yapılan ve hala yoğun bir şekilde yapılmakta olan geri dönüşüm faaliyetlerinin amacı kaynakların tükenmesini önlemek ve atık çöp miktarını olabildiğince azaltmaktır. Cam, kâğıt, alüminyum, plastik, pil, organik ve elektronik atıklar, motor yağı, akümülatörler, beton gibi atıklar geri dönüşümü sağlanabilen maddelerden bazılarıdır. Tarihte geri dönüşüme duyulan ihtiyaç savaşlarda ortaya çıkan kaynak sıkıntıları ile baş göstermiştir. Savaş sırasında gösterilen bu duyarlılık Amerika, Japonya gibi ülkelerde savaş sonrasında da ülke politikası haline gelmiştir. Tabii kaynakların tükenmesini önlemek, enerji israfını engellemek için çeşitli geri dönüşüm yöntemleri kullanılmaya başlanmıştır. Özellikle gelişmekte olan ülkelerin doğal kaynaklardan uzun vadede ve en iyi şekilde yararlanmaları için geri dönüşüme önem vermeleri gerekmektedir. Geri dönüşüm nedir, geri dönüşüm nasıl yapılır, geri dönüşümün önemi ile ilgili olarak merak edilen soruların cevaplarını yazımızda bulabilirsiniz. İzmir hurdacı hizmetini verirken bu bilinç ve özenle işimizi yapmaktayız.
Geri dönüşüm nedir?
Son dönemlerde adını sıkça duyduğumuz, çevre ve insan sağlığı için çok önemli bir faaliyet olan geri dönüşümü daha iyi anlayabilmek için öncelikle geri dönüşüm nedir sorusunun cevabına bakmalıyız. İnsanlar tarafından tüketilen ve yeniden değerlendirilme imkânı olan atıkların fiziksel veya kimyasal birtakım işlemlerden geçerek yeniden üretim sürecine dahi edilmesi işlemine geri dönüşüm denir. Diğer bir deyişle kullanılmayan malzemelerin çeşitli işlemlerden geçerek hammadde olarak imalat sürecine katılmasına geri dönüşüm denir. Geri dönüşüm en genel anlamıyla yeniden değerlendirme anlamına gelmektedir.
Geri Dönüşümü Olan Ürünler
Geri dönüşümü olan ürünler; Piller ve bataryalar, cam, kağıt, plastik, alüminyum, demir, çelik, bakır, motor yağları, araç aküleri, ahşap, beton, eletronik ürünler, beyaz eşya, klima, hurda araçlar, tekstil eşyaları, mobilyalar, solvent ürünler geri dönüşümü olan ürünler arasında yer almaktadır.
Geri dönüşümü olmayan ürünler; Bebek bezleri, ampul, yağlı pişirme kâğıtları, ıslak mendiller, strafor köpükler, plastik poşetler gibi eşyalar toplum arasında geri dönüştüğü sanılan ancak geri dönüşümü olmayan ürünler arasında sayılmaktadırlar. Doğada yüzlerce hatta binlerce yıl çözülmeden kalabilen bu ürünler geri dönüşüm döngüsünde yer almamaktadırlar.
Geri Dönüşüm Nasıl Yapılır?
Geri dönüşüm konusuyla ilgili olarak herkesin çok merak ettiği bir diğer soru ise geri dönüşüm nasıl yapılır? Geri dönüşüm işlemleri 4 adet belli aşamadan geçmektedir. Birinci aşamada toplanma aşamasıdır. Toplanma aşamasında öncelikli olarak tekrar değerlendirilmesi mümkün olan atık maddelerin çöplerden ayrı bir şekilde biriktirilmesi gerekmektedir. Sağlıklı bir geri dönüşüm sistemi için ilk aşama olan toplanma aşaması çok önemlidir. Çünkü diğer çöplerle karıştığında temizlik işlemlerinde sorunlar çıkmakta ve hammadde kalitesini de düşürmektedir. İkinci aşama ise sınıflandırma aşamasıdır. Sınıflandırma aşamasında oluştukları yerde normal çöplerden ayrı toplanan atıkların daha sonrasında kâğıt, cam, plastik, metal vb. bazında sınıflandırılarak tasnif edilmesi sağlanır. Geri dönüşümün üçüncü aşamasında değerlendirme aşaması yer alır. Diğer çöplerden ayrı bir yerde toplanan atıklar sınıflandırılır ve sonrasında atıklara fiziksel ve kimyasal işlemler uygulanır. Bu değişimler sonucunda yeni bir malzeme ortaya çıkar. Geri dönüşümün dördüncü ve son aşaması yeni ürünü ekonomiye kazandırma aşamasıdır. Bu aşamada geri dönüştürülen malzeme ile üretilen yeni ürün kullanıma sunulur.
Geri Dönüşüm ile Neler Yapılabilir
Geri dönüşümden neler yapılabilir diye baktığımızda karşımıza birçok seçenek çıktığını görebiliriz.
- Geri dönüşümden kitap, defter, kalem gibi eşyalar yapılmaktadır.
- Geri dönüşüm ile tekstil sektöründe en çok kullanılan elyaf hammaddesi üretilmektedir.
- Geri dönüşüm ile elektrik enerjisi üretilmektedir.
Geri Dönüşümün Önemi
Geri dönüşümün önemi olarak en başta söylenebilecek olan ülke ekonomisine büyük katkılar sağladığıdır. Geri dönüşümü mümkün olan maddelerin tekrar kullanılması, ikinci hammadde olarak üretime yeniden dâhil edilmesi doğal kaynakların israf edilmesini engelleyecektir. Üretim alanında ithal edilen hurda malzemeye ödenen döviz miktarında da ciddi azalma sağlamaktadır.
Ayrıca geri dönüşüm sayesinde kullanılan enerjide önemli oranda tasarruflar sağlanmaktadır. Mesela; kâğıt geri dönüşümü yapılarak hava kirliliğini % 75-95 oranında, su kirliliğini % 35 oranında, su tüketimini ise % 45 oranında azalttığı yapılan araştırmalar sonucunda ortaya çıkmıştır. Örneğin bir kola kutusu geri dönüşüm ile üretilirse % 90 oranında enerji tasarrufu sağladığı bilinmektedir. Ayrıca 1 ton kâğıdın geri dönüşüme kazandırılması sayesinde de 8 adet ağacın kesilmesi önlenmektedir. Böylece geri dönüşüm sayesinde ağaç gibi tüm canlıların yaşamları için gerekli olan tükenebilir kaynaklarımız korunmaktadır. Sağlıklı işleyen geri dönüşüm sistemlerinin en büyük faydalarından birisi de çevresel atık sayısını minimum seviyeye indirmesidir. Katı atıkların saklanmasının ne kadar zor olduğu düşünülürse geri dönüşümün çevreye sağladığı katkılar daha net anlaşılabilir. Geri dönüşüm yapılarak yurt dışından hurda ithal edilmesi, hammadde alımı azalır. Böylece ülke içindeki para yine ülke ekonomisinde kalarak cari açığın azalmasına katkı sağlar. Mevcut atıkların geri dönüştürülmesi ve sonra tekrar kullanılması ile ülke ekonomisine pozitif anlamda etkiler yapar. Ayrıca geri dönüşüm başlı başına bir istihdam alanı yaratmaktadır. Geri dönüşüm tesislerinde binlerce insan çalışmaktadır. Tesis sayıları daha da artırılarak istihdam alanı açılacak ve işsizlik oranında azalmalar görülecektir.
Özetle; geri dönüşümün önemi ile ilgili olarak şunları söyleyebiliriz:
- Geri dönüşüm sayesinde doğal ve tükenebilir kaynaklarımız korunmuş olur.
- Geri dönüşüm sayesinde enerji tasarrufu sağlanmış olur.
- Geri dönüşüm sayesinde çevresel atık miktarı azalır.
- Geri dönüşüm sayesinde ülke ekonomisi kalkınır.
- Geri dönüşüm ile çöp depolama işlemleri kolaylaşır.
- Hava ve çevrenin kirlenmesi geri dönüşüm sayesinde önlenmiş olur.
- Yararlı atıkların boşa gitmesi, israf edilmesi geri dönüşüm sayesinde önlenir.
- Geri dönüşüm sayesinde istihdam alanı artar ve işsizlik azalır.
Bilinçli Tüketim İçin Öneriler
- Ambalajında geri dönüşüm işareti olan ürünleri satın alın ve sonrasında uygun olan geri dönüşüm kutularına atın.
- Cam % 100 geri dönüşebilir ve sağlıklı bir malzemedir bu nedenle şişe ve kavanoz gibi cam ambalajlı ürünlerin kullanılması yönünde tercihler yapın.
- Plastik poşet ve plastik kapları hemen çöpe atmayın, bir çok sefer kullanmaya özen gösterin.
- Alışverişlerinizde mümkünse plastik poşet kullanmayın.
- Geri dönüşebilir atıkları organik atıklarla karıştırarak atmayın. Ayrı bir yerde biriktirin.
- Cam şişe ve kavanozları renkli ve renksiz olarak ayrıştırın. Varsa metal kapaklarını çıkarın.
- Çocuk oyuncaklarının geri dönüşümü çok zordur. Mümkün olduğunca çöpe atmayın.
- Çok fazla ambalaj malzemesi kullanılmış ürünleri satın almayın.
- Daha fazla kullanım alanı ve daha az ambalaj tüketimi gerektireceği için hacmi fazla, büyük boy ürünleri satın almaya özen gösterin.
